Untuk meneliti beberapa tahap perkembangan sejarah Islam yang kemudiannya membawa kepada berbagai perselisihan dan khilaf itu, munasabah kita mengingati kembali beberapa persoalan yang berhubungan dengan hal itu. Antaranya ialah sebagaimana yang disebutkan oleh al-Baghdadi Rahimahu'Llahu Ta'ala dalam al-Farq baina'l-Firaqnya. Dinyatakan oleh beliau bahawa pada masa wafat Baginda S.A.W. (iaitu pada tahun 10 hijrah) manusia berada dalam perjalanan agama yang satu dalam dasar-dasar agama (usulu'ddin) dan cawangan-cawangannya, selain daripada mereka yang menzahirkan persetujuan dan yang menyembunyikan kemunafikan. Perkara khilaf yang pertama berlaku ialah berkenaan dengan kewafatan Baginda S.A.W. apabila ramai yang menyangka Baginda tidak mati tetapi diangkat oleh Allah sebagaimana Rasulullah 'Isa A.S. Akhimya mereka bersetuju Baginda memang wafat bila Abu Bakar As Siddiq membaca ayat yang bermaksud:
"Sesungguhnya engkau (wahai Muhammad) akan mati dan sesungguhnya mereka juga akan mati', Surah Az Zumar - 30
Beliau juga berkata kepada mereka, "Sesiapa yang menyembah Muhammad, maka sesungguhnya Baginda telah wafat, dan sesiapa yang menyembah Tuhan Muhammad, maka la Maha Hidup dan tidak mati".
Kemudian timbul khilaf tentang tempat hendak dikebumikan Baginda S.A.W. Akhimya ia selesai dengan Abu Bakar As Siddiq meriwayatkan kepada mereka hadith daripada Nabi S.A.W. yang bermaksud:
"Sesungguhnya para anbiya' dikebumikan di mana mereka wafat"
Maka Baginda dikebumikan dalam biliknya di Madinah.
Seterusnya timbul ikhtilaf berkenaan dengan khilafah, pihak al-Ansar ingin memberi bai’ah kepada Sa’d bin ‘Ubadah; kemudian pihak Quraisy menyatakan bahawa imamah mestilah di tangan orang-orang Quraisy berdasarkan kepada hadith yang bermaksud, “Imam-imam hendaklah daripada kalangan orang-orang Quraisy”. Ikhtilaf berkenaan dengan imamah ini berterusan sehinggalah ke zaman ‘Abdul Qahir al-Baghdadi RH. dan boleh dikatakan kesan-kesannya sampai sekarang masih wujud di kalangan muslimin.
Kemudian timbul ikhtilaf berkenaan dengan harta Fadak di mana akhirnya diselesaikan dengan Abu Bakar R.A. meriwayatkan hadith yang bermaksud: “Sesungguhnya para anbiya’ tidak dipusakai”. Selepas itu timbul masalah tentang mereka yang tidak mahu menunaikan zakat yang akhirnya mereka bersetuju dengan keputusan Abu Bakar R.A bahawa golongan yang enggan itu hendaklah diperangi.
Sesudah itu mereka sibuk dengan peperangan melawan Tulaihah apabila ia mengaku menjadi nabi dan murtad daripada agama Islam. Dia kemudiannya lari ke Syam dan kembali dalam zaman Umar kepada agama Islam di mana dia keluar jihad bersama Sa’ad bin Abi Waqqas dalam peperangan Qadissiyyah dan syahid dalam peperangan Nehawand.
Seterusnya kaum muslimin sibuk dengan peperangan melawan Musailamah al-Kadhdzab yang mengaku nabi, serta al-Aswad bin Zaid’ansi. Kemudian mereka sibuk dengan membunuh selain mereka yang murtad keluar daripada agama Islam. Sesudah itu mereka sibuk pula dengan peperangan melawan kerajaan Rom Timur dan juga kerajaan Farsi sehingga Allah membuka negeri-negeri untuk mereka. Pada masa itu mereka berperang berdasarkan pegangan yang satu tentang bab-bab keadilan Tuhan, Tauhid, al-Wa’d, al-Wa’id, dan lain-lain hal dalam usulu’d-din.
Manakala dalam masalah-masalah fiqh, berlaku perselisihan pendapat di kalangan mereka tetapi perselisihan atau kelainan pendapat itu tidak membawa kepada timbulnya kekafiran atau kesesatan di kalangan mereka. Demikianlah keadaannya di zaman pemerintahan Abu Bakar, ‘Umar dan ‘Uthman R.A
Kemudian berlaku khilaf di kalangan mereka berkenaan dengan ‘Uthman bin ‘Affan dan perkara-perkara yang dituduh ke atasnya sehingga para penzalim membunuhnya. Seterusnya mereka berikhtilaf lagi tentang para pembunuhnya dan mereka yang menghasut manusia supaya menentangnya. Demikianlah khilaf itu masih ada sampai zaman kemudian, sehingga pada zaman al-Baghdadi, dan boleh kita katakan sampai abad kita ini.
Sesudah itu berlaku ikhtilaf pula berhubung keadaan ‘Ali bin Abi Talib K.W. dan mereka yang terlibat dalam peperangan al-Jamal, juga tentang kedudukan Mu’awiyah dan mereka yang terlibat dalam peperangan Siffin, serta dua orang hakam iaitu Abu Musa al-Ash’ari dan ‘Amru bin al-‘As. Ikhtilaf yang melibatkan mereka ini kekal sampailah ke zaman kemudiannya, dan kita sekarang boleh mengatakan bahawa ianya kekal sampai ke hari ini.
Kemudian pada zaman orang yang terkemudian di kalangan Sahabat, berlakulah khilaf golongan Qadariyah berkenaan dengan qadar dan istita’ah atau ikhtiar makhluk, iaitu berpunca daripada Ma’bad al-Juhani dan Ghailan al-Dimashqi, serta Ja’d bin Darham. Mereka yang terkemudian di kalangan para Sahabat bebas daripada perkara ini semua seperti ‘Abdullah bin ‘Amr, Jabir bin ‘Abdullah, Abu Hurairah, Ibn ‘Abbas, Anas bin Malik, ‘Abdullah bin Abi Aufa, ‘Uqbah bin ‘Amir al-Juhani dan yang sezaman dengan mereka. Kesemua mereka ini mewasiatkan orang ramai supaya jangan memberi salam kepada golongan Qadariyah dan jangan pergi sembahyang jenazah golongan tersebut.
Seterusnya berlaku ikhtilaf di kalangan golongan Khawarij sehingga mereka berpecah menjadi dua puluh golongan, setiap satu daripadanya mengkafirkan yang lain. Kemudian berlakulah pada zaman al-Hassan al-Basri R.A khilaf dengan Wasil bin ‘Ata’ berkenaan masalah qadar dan masalah manzilah bainal-manzilatain (kedudukan di antara dua kedudukan: antara iman dan kufur). Masalah ini menjadi bertambah besar pula dengan timbulnya bid’ah daripada ‘Amru bin ‘Ubaid bin Bab di mana kedua-duanya disingkir oleh al-Hasan daripada majlisnya, lalu mereka berdua meninggalkan jamaah di Masjid Basrah. Kedua-dua mereka itu dan para pengikutnya dipanggil Mu’tazilah kerana mereka itu memisahkan diri daripada pegangan umat di mana mereka mendakwa bahawa orang fasiq daripada kalangan muslimin adalah tidak mu’min dan tidak juga kafir.
Bagi golongan Rawafidh, cawangan yang dipanggil al-Sababiyah di kalangan mereka telah menzahirkan bid’ah pada zaman ‘Ali bin Abi Talib K.W. lagi. Mereka itu dihukum oleh ‘Ali dan Ibn Saba dikenakan hukuman pembuangan lantaran bid’ahnya itu. Golongan ini tidak termasuk umat Islam kerana mereka berpendapat ‘Ali r.a. sebagai Tuhan. Selepas zaman ‘Ali, golongan Rafidah itu berpecah menjadi empat golongan iaitu Zaidiyah, Imamiyah, Kaisaniyah dan golongan Ghulat (pelampau). Golongan Zaidiyah pula menjadi berpuak-puak, begitu juga Imamiyah dan Ghulat di mana satu golongan mengkafirkan yang lainnya. Seluruh golongan Ghulat keluar daripada umat Islam. Dalam pada itu, bagi golongan Zaidiyah dan Imamiyah, mereka terbilang daripada golongan Islam (firaq al-Islam).
Golongan Bakhkhariyah berpecah dan mereka saling kafir mengkafirkan. Timbul khilaf daripada golongan Bakriyah iaitu seorang yang bernama Bakr daripada saudara perempuan ‘Abdul Wahid bin Ziyah. Begitu juga timbul khilaf golongan Dirariyah daripada Dirar bin ‘Amr dan khilaf al-Jahmiyah daripada Jahm bin Safwan. Kemunculan Jahm, Bakr dan Dirar adalah pada zaman zahir Wasil bin ‘Ata’ dengan kesesatannya.
Pada zaman al-Ma’mun al-‘Abbasi pula timbullah seruan Batiniyah dan mereka ini bukanlah daripada golongan Islam, bahkan mereka ini adalah daripada golongan Majusi. Dan muncul pada zaman Muhammad bin Tahir bin ‘Abdullah bin Tahir di Khurasan khilaf al-Karramiyah al-Mujassimah.
Berkenaan golongan Zaidiyah daripada kalangan Rawafid, kumpulan yang kuat di kalangan mereka ada tiga iaitu Jarudiyah, Sulaimaniyah (juga dipanggil Haririyah) dan al-Batriyah. Tiga golongan ini bersepakat tentang imamah Zaid bin ‘Ali bin al-Hussain bin ‘Ali bin Abi Talib pada hari keluarnya beliau iaitu pada zaman Hisham bin ‘Abdul Malik.
Daripada golongan Kaisaniyah pula timbul banyak golongan, walau bagaimanapun akhirnya kembali menjadi dua golongan sahaja. Satu golongan yang mendakwa bahawa Muhammad bin al-Hanafiyah adalah hidup dan tidak mati di mana mereka menunggunya muncul sebagai al-Mahdi yang dinanti-nantikan itu. Satu golongan lagi yang mempercayai imamahnya pada masa hidupnya sahaja dan bila ia meninggal imamahnya itu berpindah kepada orang lain.
Golongan Imamiyah yang mufarawah bagi Zaidiyah, Kisa’iyah dan Ghulat, mereka ini berpecah menjadi lima belas firqah iaitu Muhammadiyah, al-Baqiriyah, al-Nawisiyah, Shumaitiyah, ‘Ammariyah, Isma’iliyah, Mubarakiyah, Musawiyah, Qat’iyah dan Ithna ‘Ashariyah, Hishamiyah daripada pengikut Hisham bin al-Hakam, atau daripada pengikut Hisham bin Salim al-Jawaliqi, Zharariyah daripada pengikut Zurarah bin U’yun, Yunusiyah daripada pengikut Yunus al-Qummi, Shaitaniyah daripada pengikut Shaitan al-Taq dan Kamiliyah daripada pengikut Abu Kamil; beliau inilah yang mengeluarkan kata-kata yang paling keji tentang ‘Ali dan para sahabat yang lain r.a. Inilah dua puluh golongan yang merupakan golongan Rawafidh iaitu tiga daripada Zaidiyah, dua daripada Kaisaniyah dan lima belas dari Imamiyah.
Manakala golongan Ghulat pula, lahir kumpulan-kumpulan yang berpegang kepada ketuhanan imam-imam mereka dan mengharuskan perkara-perkara yang diharamkan oleh syara’ serta yang menggugurkan kewajipan perkara-perkara yang wajib daripada syariat seperti Bayyaniyah, Mughiriyah, Janahiyah, Mansuriyah, Khattabiyah, Hululiyah dan yang mengikuti perjalanan mereka itu. Maka mereka ini semua bukan daripada golongan Islam sekalipun mereka dikaitkan dengannya.
Bagi golongan Khawarij pula, apabila berlaku perpecahan di kalangan mereka, maka mereka menjadi dua puluh golongan iaitu Muhakkimah Ula, Azraqiyah, Najdiyah, Sifriyah, ‘Ajradiyah di mana daripada ‘Ajradiyah ini berpecah menjadi Khazimiyah, Shu’aibiyah, Ma’lumiyah, Majhuliyah, Ma’badiyah, Rashidiyah, Mukarramiyah, Hamziyah, Ibrahimiyah dan Wafiqiyah.
Manakala daripada golongan Ibadiyah, timbul perpecahan menjadi Hafsiyah, Harithiyah, Yazidiyah dan para ahli taat yang bukan terhadap Allah. Yazidiyah itu ialah daripada kalangan mereka yang mengikuti Ibn Yazid bin Unais dan mereka ini bukan daripada golongan Islam kerana mereka berpegang kepada pendapat bahawa syari’at Islam kalangan orang-orang bukan Arab (al-‘Ajam). Demikian juga daripada ‘Ajradiyah itu timbul golongan Maimuniyah yang bukan daripada golongan Islam kerana mereka mengharuskan perkahwinan anak perempuan dari anak perempuan dan anak perempuan dari anak lelaki sebagaimana yang diharuskan oleh orang-orang Majusi, sungguhpun disebutkan bahawa Yazidiyah dan Maimuniyah itu dinisbahkan kepada golongan Islam.
Golongan Qadariyah Mu’tazilah yang memisahkan diri mereka daripada yang baik telah berpecah kepada dua puluh golongan, setiap satunya mengkafirkan yang lain. Mereka ialah golongan Isliyah, ‘Umariyah, Hudhailiyah, Nazzamiyah, Amwariyah, ‘Umariyah, Thumamiyah, Jahiziyah, Hayitiyah, Himariyah, Khayyatiyah, Sahhamiyah dan para pengikut Salih Qabah, Muwaisiyah, Kalbiyah, Jubba’iyah dan Hashimiyah yang dinisbahkan kepada Abu Hashim ibn al-Jubba’i. Mereka ini terdiri daripada dua puluh golongan di mana dua daripadanya bukan daripada golongan Islam iaitu golongan Hayitiyah dan Himariyah.
Golongan Murji’ah pula ada tiga cawangan; pertama: mereka yang murji’ah, beriman dan berpegang kepada qadar mengikut Mazhab Qadariyah, maka dengan itu mereka terbilang di kalangan golongan Qadariyah; kedua: Murji’ah seperti Abu Shimr al-Murji’i dan Muhammad Shabib al-Basri al-Khalidi; dan ketiga: mereka yang beraliran Murji’ah, beriman dan cenderung kepada ajaran Jahm dalam bab amalan-amalan, maka mereka itu daripada golongan Jahmiyah dan Murji’ah. Satu lagi golongan Murji’ah iaitu yang tidak cenderung kepada aliran yang lain. Mereka ialah golongan Yunsiyah, Ghassaniyah, Thaubianiyah, Tuminiyah dan Muraisiyah.
Golongan Najjariyah pada zaman Baghdadi berada di Rayy yang terdiri daripada sepuluh golongan lebih dan mereka ini kembali kepada asal tiga golongan iaitu Burghuniyah, Za’faraniyah dan Mustadrikah. Manakala golongan Bakriyah dan Dirariyah, tiap-tiap satunya adalah satu golongan tersendiri yang tidak mempunyai pengikut yang ramai. Begitu juga golongan Jahmiyah yang merupakan satu golongan tersendiri. Dan golongan Karramiyah berada di Khurasan terdiri daripada tiga golongan iaitu Haqqaqiyah, Tarayiqiyah dan Ishaqiyah, namun ketiga-tiga golongan ini tidak mengkafirkan antara satu sma lain.
Setelah menyenaraikan firqah-firqah itu, al-Baghdadi r.h. menyatakan bahawa itulah firqah-firqah yang disenaraikannya yang terdiri daripada tujuh puluh dua firqah, dua puluh daripadanya adalah kalangan Rawafidh, dua puluh daripada kalangan Khawarij, dua puluh lagi daripada kalangan Qadariyah, sepuluh daripada kalangan Murji’ah dan tiga daripada kalangan Najjariyah, Bakriyah, Dirariyah, Jahmiyah dan Karramiyah. Inilah yang dikatakan tujuh puluh dua firqah itu.
Selepas itu beliau menyebutkan golongan yang ketujuh puluh tiga itulah golongan Ahlu’s-Sunnah wal-Jama’ah yang terdiri daripada dua golongan besar di kalangan mereka iaitu golongan yang banyak berpegang kepada pendapat (al-ra’y) (selain daripada mereka berpegang kepada al-Quran dan Sunnah), dan mereka yang berpegang kepada Hadith (iaitu mereka lebih banyak bersandar kepada hadith daripada menggunakan fikiran di dalam memutuskan sesuatu).
Beliau menyatakan bahawa golongan fuqaha’, qurra’, golongan ilmu kalam dan ahli-ahli hadith daripada kalangan mereka adalah bermuafakat atas pegangan yang satu tentang mentauhidkan Tuhan yang menjadikan alam ini, serta sifat-sifat-Nya, keadilan-Nya, hikmat-Nya, nama-nama-Nya, dan sifat-sifat-Nya. Mereka juga bermuafakat di dalam bab-bab nubuwwah, bab Imamah, tentang hukum-hukum di alam akhirat dan lain-lain lagi yang terdiri daripada masalah-masalah usulu’d-din ataupun perkara-perkara asas dalam agama. Mereka ini hanya berikhtilaf dalam masalah halal haram daripada perkara-perkara furu’ atau cawangan dalam hukum dan tidak ada dalam perkara-perkara yang mereka ikhtilafkan itu yang membawa kepada kesesatan atau kefasikan.
Mereka inilah yang merupakan firqah yang selamat (al-firqah al-najiyah) yang bersepakat dalam berikrar tentang keesaan Tuhan yang menjadikan Qidam-Nya dan Qidam sifat-sifat-Nya yang Azaliyah dan harus memandang-Nya dengan tidak ada tashbih dan ta’til. Mereka juga bersepakat tentang berikrar beriman terhadap kitab-kitab Allah, para Rasul-Nya dan percaya mereka itu diperkuatkan dan ditolongkan dengan Syari’at Islamiyah. Mereka itu juga mengharuskan apa yang diharuskan oleh al-Qur’an dan mengharamkan apa yang diharamkan oleh al-Qur’an serta tentang kawalan-kawalan daripada apa yang sah datangnya daripada Sunnah Nabi Muhammad s.a.w. Mereka juga bersepakat dalam beriman kepada kebangkitan dan perhimpunan hari akhirat, soalan Munkar dan Nakir, tentang Kolam Nabi s.a.w., tentang Neraca Timbangan Amal. Oleh itu, sesiapa yang beriman dengan kesemua ini dan tidak mencampurkannya dengan sesuatu daripada bid’ah-bid’ah golongan Khawarij, Rawafid dan Qadariyah serta lain-lain daripada kalangan mereka yang mengikuti hawa nafsu sendiri maka tergolonglah ia ke dalam golongan yang selamat, sekira takdirnya berakhir umurnya dalam keadaan sedemikian itu.
Termasuk ke dalam golongan yang selamat ini ialah jumhur umat Islam dan golongan terbanyaknya (al-sawad al-a’zam) yang terdiri daripada pada pengikut Imam-imam Malik, Shafie, Abu Hanifah Auza’i, Thauri dan Daud Zahiri.
Dalam Bughyatu’l-Mustarshidin disebutkan bahawa yang dikatakan tujuh puluh dua golongan yang sesat itu ialah mereka yang terdiri daripada tujuh golongan, iaitu:
Pertama: Kaum Syiah yang terlalu melebihi dan memuja Sayyidina ‘Ali dan keluarganya sehingga tidak mengakui khalifah-khalifah Abu Bakar As Siddiq, ‘Umar Al-Khattab dan ‘Uthman Al-Affan. Mereka ini berpecah menjadi dua puluh dua golongan.
Kedua: Golongan Khawarij yang terlalu berlebihan dalam membenci Sayyidina ‘Ali r.a. sehingga ada antara mereka yang mengkafirkan beliau. Pada pandangan mereka, orang-orang yang melakukan dosa besar menjadi kafir. Mereka ini kemudiannya berpecah menjadi dua puluh golongan.
Ketiga: Kaum Mu’tazilah yang mempunyai fahaman bahawa Allah tidak mempunyai sifat-sifat-Nya, manusia melakukan amalnya sendiri dengan bebas merdeka, Tuhan tidak boleh dilihat dalam syurga dan orang yang melakukan dosa besar diletakkan antara syurga dan neraka. Mereka juga beranggapan bahawa Mi’raj Nabi s.a.w. adalah dengan roh sahaja. Mereka ini berpecah menjadi dua puluh golongan.
Keempat: Kaum Murji’ah yang mempunyai pegangan bahawa sesiapa yang melakukan dosa maka itu tidak mendatangkan mudharat bila ia sudah beriman, sebagaimana katanya bila seseorang itu kafir maka kebajikan yang bagaimana sekalipun dilakukannya tidak memberi manfaat juga. Mereka ini kemudiannya berpecah kepada lima golongan.
Kelima: Golongan Najjariyah yang mempunyai pegangan bahawa perbuatan manusia dijadikan oleh Tuhan dan Tuhan tidak mempunyai sifat-sifat. Mereka berpecah kepada tiga aliran.
Keenam: Kaum Jabbariyah yang mempunyai keyakinan bahawa manusia tidak terdaya apa-apa di mana usaha atau ikhtiar manusia tidak ada sama sekali. Mereka terdiri daripada satu golongan sahaja.
Ketujuh: Kaum Mushabbihah yang mempunyai pegangan bahawa Tuhan mempunyai sifat-sifat sebagaimana yang ada pada manusia, umpamanya Tuhan ada tangan, kaki, duduk atas ‘Arsy, naik tangga dan turun tangga dan sebagainya. Mereka terdiri daripada satu golongan sahaja.
Dengan itu maka jumlah mereka kesemuanya adalah tujuh puluh dua golongan.
Golongan yang selamat ialah golongan yang satu sahaja iaitu golongan Ahlu’s-Sunnah wal-Jama’ah.
Sebagai reaksi daripada apa yang timbul itu yang membawa kepada timbulnya pelbagai firqah maka timbullah golongan Ahlu’s-Sunnah wal-Jama’ah yang diketuai oleh dua orang ulama’ besar dalam Usulu’d-din iaitu Syaikh Abu’l Hasan al-Ash’ari r.a. dan Syaikh Abu Mansur al-Maturidi r.a. Dari segi ‘aqidah, seseorang itu boleh dipanggil Sunni sahaja yang menunjukkan bahawa ianya adalah tergolong ke dalam golongan Ahlu’s-Sunnah; ataupun ia boleh dipanggilkan Asy’ari atau Asya’irah.
Abu Hasan al-Asy’ari lahir di Basrah tahun 260 Hijrah dan meninggal dunia di Basrah tahun 324 Hijrah. Pada mulanya beliau berpegang kepada fahaman Mu’tazilah sebagaimana diajarkan oleh gurunya al-Jubba’i. Kemudian beliau meninggalkan aliran tersebut setelah mendapat hidayah daripada Allah. Antara kitab-kitab yang dihasilkannya ialah al-Ibanah fi Usuli’d-Diyanah, Maqalat al-Islamiyyin dan al Mujaz.
Antara para ulama’ besar yang menyebarkan aliran al-Asy’ari ini ialah Imam Abu Bakar al-Qaffal (wafat 365 Hijrah), Abu Ishaq al-Isfara’yini (wafat 411 Hijrah), Imam Hafiz al-Baihaqi (wafat 458 Hijrah), Imam al-Haramain, al-Juwaini iaitu guru kepada Imam al-Ghazali (wafat 460 Hijrah), Imam al-Qusyairi (wafat 465 Hijrah), Imam al-Baqillani, dengan kitab at-Tamhidnya yang terkenal (wafat 403 Hijrah), Imam al-Ghazali (wafat 505 Hijrah), Imam Fakhruz-Razi (wafat 606 Hijrah) dan Imam ‘Izzud-Din ibn ‘Abdiss-Salam (wafat 606 Hijrah) yang semuanya pendokong aliran Ahlu’s-Sunnah sebagaimana yang dihuraikan oleh Imam Abdul Hasan al-Asy’ari.
Pada masa-masa kemudiannya, para ulama’ yang mendokong faham al-Asy’ari ini ialah antaranya seperti Syaikhul-Islam Syaikh Abdullah asy-Syarqawi (wafat 1227 Hijrah), Syaikh Ibrahim al-Bajuri (wafat 1272 Hijrah), Syaikh Nawawi al-Bantani (wafat 1315 Hijrah) dengan kitab tauhidnya Tijanu’d-Darari dan Fathul-Majid, Syaikh Zainul’ Abidin bin Muhammad al-Fatani dengan ‘Aqidatun-Najin dan Syaikh Husain al-Tarabalasi dengan al-Husun al-Hamidiyahnya yang terkenal itu.
Imam Abu Mansur al-Maturidi R.A. juga dianggap sebagai pengasas usulu’d-din di kalangan Ahli’s-Sunnah wal-Jama’ah di mana namanya biasa disebut bersekali dengan nama Imam Abu al-Hasan al-Asy’ari. Beliau dilahirkan di kampung Maturid di Samarqand, Asia Tengah dan meninggal dunia di sana juga pada tahun 333 Hijrah iaitu sepuluh tahun setelah wafatnya Imam Abu Hasan al-Asy’ari. Beliau mempertahankan pegangan Ahlu’s-Sunnah dalam menghadapi pelbagai fahaman yang batil pada zamannya sebagaimana juga keadaannya dengan Imam Abul Hasan al-Asy’ari. Oleh kerana jasanya, sepertimana yang disebutkan dalam Syarah Ihya’ oleh Murtada az-Zabidi, lalu apabila dikatakan Ahli’s-Sunnah wal-Jama’ah maka yang dimaksudkan ialah aliran yang diajarkan oleh Imam Abul Hasan al-Asy’ari dan Abu Mansur al-Maturidi.
Bersambung Ke Bahahagian ke III
.png)
0 comments: